MEDIATIEF MOMENT
 

Midden in het gewone leven

Inleiding
Op dit moment probeer ik een theologisch boek ‘Im weltabenteuer Gottes leben’* van Günter Thomas, professor voor de systematische theologie in Bochum, dat ik gelezen, te verwerken. Op sommige momenten deed het mij op mijn fundamenten schudden. Het is een radicaal boek, soms op het scherpst van de snede, maar zeer zeker geen pessimistisch, geen cynisch schrijven. Integendeel: de dragende woorden in dit boek zijn en blijven Geloof, Hoop en Liefde. Gaande de lezing van dit boek werd mij steeds duidelijker dat dit boek ook in Nederland gelezen en besproken zou moeten worden en we er op het kerkelijk erf met elkaar over zouden moeten spreken. Het verdient kortom een vertaling.

De (theologisch) rode draad door heel het boek is de beschrijving van de kerk als gemeenschap van wie op zoek zijn. om het avontuur dat de levende God met de wereld aangaat te herkennen en zichzelf daarin aan te treffen. In deze zoektocht leeft de gemeente door de Geest bij geloof, hoop en liefde in onderling verband.
Waarom raakt mij dit boek? Omdat: het aansluit bij de oude woorden, die ik nooit verlaten heb en telkens weer opnieuw heb proberen te vertalen in mijn werk als predikant: ‘kerk zijn we midden in de wereld, maar niet van de wereld.’ Waarom raakt mij dit boek?  Omdat er iets radicaal anders gezegd wordt, dan – mijn inziens - wat momenteel in o.a. de (landelijke) kerk gebeurt. Een kerk die zich momenteel verliest in een vormspel en de inhoud, de theologische inhoud vergeet.
Dit is niet de plaats om een uitgebreide bespreking van het boek te geven. Het zal komend jaar ongetwijfeld door gaan klinken en in het bijzonder in de vijf avonden ‘Afscheid van domineesland’ ** die ik gepland heb.
Voor de overdenking sta ik stil bij twee bladzijden.

Drager weet je gedragen
Ik doe dat aan de hand van een woord uit Matteüs 11: 28:
’ Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven.’
Günter Thomas spreekt over al die mensen, in deze prestatiemaatschappij die de indruk hebben dat ‘de citroen uitgeperst is’. Is de gemeenschap waarin geloof, hoop en liefde wordt gecommuniceerd ten diepste niet onverdraagbaar geworden omdat zij onder druk van diezelfde prestatiemaatschappij werkt? Wordt aan ‘de vermoeiden en onder lasten gebukt gaanden’ niet telkens weer een nieuw last opgelegd? Krijgen de uitgeputten niet nog een tweede en derde baan erbij, in de vorm van mantelzorg, vrijwilligerswerk, kerkenwerk ook? Verlangt het leven in Gods wereldavontuur een 28-urige werkdag? Trekt ook de kerk niet nog eens een te zware wissel op mij?
Deze vragen zijn niet uit de lucht gegrepen.
Religie, vrijwilligerswerk voor de kerk wordt vaak, te vaak als ‘overuren’ ervaren.
Die uren moeten wel gemaakt worden want we zijn op weg, we kennen onze verantwoordelijkheden, ons engagement, onze strijdbaarheid. Veranderingen, kleine en grote komen nu eenmaal niet uit de hemel vallen. We hebben een opdracht en dat vraagt van ons allemaal om een tandje bij te zetten.
Maar in hoeverre kunnen we dan nog spreken van bevrijding? De medearbeiders van God blijven mensen. Mensen, die moe, leeg, uitgeput en teleurgesteld raken omdat de weg lang, te lang is.
Moeten we niet erkennen dat wat wij christenen aanpakken fragmenten zijn.
We zijn knutselaars, we zijn modelbouwers, die zelden hun projecten voltooien, onze bouwsels blijven om uiteenlopende redenen onaf.
De kerk is als een laboratorium, dat af en toe in vlammen staat, ondanks alle theologische, organisatorische en kerkrechtelijke brandpreventiemaatregelen
Wij blijven in alles medearbeiders en ten diepste op de barmhartigheid van God aangewezen. Het is pijnlijk en bevrijdend te kunnen zeggen: “Wir bleiben Bastler.” (knutselaars) In de woorden van Martin Luther: Bettler! (bedelaars). Een bedelaar houdt zijn hand op in de hoop genoeg te ontvangen voor die dag.
Willen we als leden van de geloofsgemeenschappen niet gelijk Atlas de problemen en zorgen van de hele wereld dragen, terwijl wij zouden moet durven leven vanuit de gedachte dat we - zoals we dat in de kerk wél vaak zeggen, maar te weinig leven – ‘worden gedragen’.
Daarbij denk ik aan het verhaal van Christoforus. De mens Christoforus ontdekt in zijn gewone dagelijkse werk, dag in dag uit, van mensen de rivier overzetten, dat hij ook Christus droeg.
Midden in het gewone leven werd hij Christusdrager.
Hij had geen plan op weg naar het Koninkrijk, hij deed het niet als vrijwilligerswerk in zijn kostbare vrije tijd. In zijn gewone, alledaagse werk, ontdekte hij dat hij Christus droeg.

Met andere woorden, mens van al je dagelijkse lasten en zorgen: ‘drager, weet je gedragen’.

Ds. Guus A.V. Fröberg



*       Vertaald:  In Gods avontuur met de wereld leven’.
**     Donderdagavond 4-11, 2-12, 6-1, 10-2 en 10-3, in de Bethelkerk, 20.00 uur.